Ağız kokusu, tıptaki adıyla halitozis, ağızdan gelen hoş olmayan koku olarak tanımlanır. Ağız kokusu, günlük yaşamda kişileri önemli ölçüde rahatsız edebilir ve sosyal ilişkilerini olumsuz etkileyebilir.
Ağız kokusunun nedenleri, ağız içi ve ağız dışı olmak üzere iki kategoriye ayrılır.
Ağız içi nedenler:
Yetersiz ağız hijyeni: Dişlerin ve dilin düzenli olarak fırçalanmaması, diş ipi kullanılmaması ve dil temizliğinin yapılmaması ağız içinde bakterilerin birikmesine ve ağız kokusuna neden olur.
Diş eti hastalıkları: Diş eti iltihabı (gingivitis) ve diş eti çekilmesi (periodontitis) gibi diş eti hastalıkları ağız içinde bakterilerin artmasına ve ağız kokusuna neden olabilir.
Ağız içinde kalan yiyecek parçacıkları: Yemeklerden sonra dişlerin ve dilin iyice fırçalanmaması, ağız içinde kalan yiyecek parçacıklarının bakteriler tarafından parçalanmasına ve ağız kokusuna neden olabilir.
Ağız kuruluğu: Ağız kuruluğu, tükürük üretiminin azalmasına ve ağız içindeki bakterilerin çoğalmasına neden olabilir. Bu da ağız kokusuna neden olabilir.
Kronik bademcik iltihabı: Kronik bademcik iltihabı, ağız içinde bakterilerin çoğalmasına ve ağız kokusuna neden olabilir.
Ağız içinde yaralar: Ağız içinde meydana gelen yaralar, ağız kokusuna neden olabilir.
Diş çürükleri: Diş çürükleri, ağız içinde bakterilerin çoğalmasına ve ağız kokusuna neden olabilir.
Ağız dışı nedenler:
Sinüs enfeksiyonları: Sinüs enfeksiyonları, burundan gelen mukusun ağıza akmasına neden olabilir. Bu da ağız kokusuna neden olabilir.
Reflü hastalığı: Reflü hastalığı, mideden gelen asitlerin yemek borusuna ve ağza kaçmasına neden olabilir. Bu da ağız kokusuna neden olabilir.
Tiroit hastalıkları: Tiroit bezinin az çalışması (hipotiroidi) ve çok çalışması (hipertiroidi) ağız kokusuna neden olabilir.
Böbrek hastalıkları: Böbrek hastalıkları, ağız kokusuna neden olabilir.
Karaciğer hastalıkları: Karaciğer hastalıkları, ağız kokusuna neden olabilir.
Diabetes mellitus (diyabet): Diabetes mellitus, ağız kokusuna neden olabilir.
Bazı ilaçlar: Bazı ilaçlar, ağız kokusuna neden olabilir.
Ağız kokusunun tedavisi, nedenine göre değişir. Ağız içi nedenlerden kaynaklanan ağız kokusunda, öncelikle ağız hijyeninin iyileştirilmesi gerekir. Dişler ve dil günde iki kez, en az iki dakika olacak şekilde fırçalanmalıdır. Diş ipi günde bir kez kullanılmalıdır. Dil temizliği için dil fırçası veya dil kazıyıcı kullanılabilir. Ağız kuruluğuna neden olan ilaçlar kullanılıyorsa, bu ilaçların değiştirilmesi veya dozlarının azaltılması gerekebilir.
Ağız dışı nedenlerden kaynaklanan ağız kokusunda, öncelikle bu nedenlerin tedavisi gerekir. Örneğin, sinüs enfeksiyonu varsa, antibiyotik tedavisi uygulanabilir. Reflü hastalığı varsa, reflü tedavisi uygulanabilir. Tiroit hastalıkları varsa, tiroit hormonu tedavisi uygulanabilir. Böbrek hastalıkları varsa, böbrek hastalığı tedavisi uygulanabilir. Karaciğer hastalıkları varsa, karaciğer hastalığı tedavisi uygulanabilir. Diabetes mellitus varsa, diabetes mellitus tedavisi uygulanabilir. İlaçlardan kaynaklanan ağız kokusunda, bu ilaçların değiştirilmesi veya dozlarının azaltılması gerekebilir.
Ağız kokusunun tedavisinde yardımcı olabilecek bazı doğal yöntemler de vardır. Bu yöntemler şunlardır:
Bol su içmek: Bol su içmek, ağızdaki bakterilerin birikmesini önlemeye yardımcı olur.
Sarımsak ve soğandan kaçınmak: Sarımsak ve soğan, ağız kokusuna neden olan yiyeceklerdir.
Meyve ve sebze tüketmek: Meyve ve sebzeler, ağızdaki bakterileri temizlemeye yardımcı olur.
Çinko içeren besinler tüketmek: Çinko, ağız kokusunu önlemeye yardımcı olan bir mineraldir. Çinko içeren besinler arasında et, tavuk, balık, kuru baklagiller, fındık ve tohumlar bulunur.